Alida (Ali) Woutera Ploeg
Alida Woutera Ploeg werd geboren op 4 maart 1908 in IJsselstein als kind van Jacob Ploeg (1871-1954) en Aaldina Zwaantina Doff (1874-1954). Haar voornamen verwijzen naar ..... Later werd zij in de omgang Ali genoemd.
Na de lagere school volgde zij een opleiding tot onderwijzeres aan de Gereformeerde Kweekschool in Amsterdam. Tijdens haar opleiding moest ze op o gezette tijden mee helpen in de bakkerij/winkel.
Ze was onderwijzeres in Oostburg (1928-1930) en Ermelo (1930-1939).
Op 25 januari 1939 trad zij in Amsterdam in het huwelijk met Johannes Hendrik Dulfer. Zij hadden elkaar leren kennen via het Gereformeerde jeugdwerk. Het huwelijk werd op haar verzoek uitgesteld tot ze haar 10 dienstjaren had vol gemaakt, zodat het daarmee opgebouwde pensioenrecht niet verloren zou gaan. Van doorwerken was geen sprake; volgens de wet mochten vrouwen bij huwelijk hun baan niet behouden.
Uit dit huwelijk werden 5 kinderen geboren: Gerard (1940), Jaap (1941), Yke Marij (1942), Alice (1946-1985) en Marianne (1951).
De oorlogstijd 1940-1945 brak aan. In 1942 werd haar man Henk opgepakt door de Duitse Gestapo en opgesloten in de gevangenis van Scheveningen. Eind 1942 werd hij vandaar overgebracht naar het kamp Vught en vervolgens in september 1944 naar het concentratiekamp Sachsenhausen, ten N.O. van Berlijn. In augustus 1945 keerde hij in Nederland terug.
Gedurende zijn afwezigheid was Ali, ondanks de zorg voor haar kinderen, actief in verzetswerk. Na het overlijden van Henk (Ede, 18 juni 1983) schreef zij daarover een uitvoerig verslag. Voor meer informatie zie: Belevenissen van een gezin in de oorlog 1940 - 1945.
In 1952 verhuisde het gezin naar Utrecht (Wethouder Diemontlaan 5), vandaar in 1955 naar Wageningen (Eekmolenweg 8), en vervolgens in 196x naar Amsterdam Bijlmermeer (Gooioord 172). Toen Henk in 197x met vervroegd pensioen ging keerden ze terug naar Ede (Belverdere flat aan de Klinkenbergerweg).
Na het overlijden van Henk op 18 juni 1983 besloot Ali naar haar vroegere woonplaats Ermelo terug te gaan. Ze woonde daar zelfstandig op een flat (Weegakker 56). Toen haar gezondheidstoestand te wensen overliet en ze een kamer kon krijgen in het verzorgingstehuis De Klinkenberg in Ede greep ze die kans aan.
Ze overleed in Ede op 14 maart 1998
Karakter
Volgens Auk leerde Henk Ali in 1935 kennen. Zij was wat terug getrokken. Liet zich niet kennen. Was vier jaar ouder. Ze wilde voorlopig nog blijven werken (niet trouwen) om de tien jaar les geven vol te maken die haar recht zou geven op pensioen. Ali gaf zich niet gemakkelijk. En 'ze wist 't' altijd; een echte onderwijzeres.
Ze was in de jaren 50-60 in de ogen van Gerard kerkelijk en politiek erg conservatief. Zelf zei ze daarover (direct na het overlijden van haar man, 1983): Als we in Wageningen gebleven waren was ik 'verontrust' geworden. In de Bijlmer in Amsterdam is mijn wereld open gegaan.
Loes (30-03-2001) herinnert zich dat Ali in het begin helemaal niet gelukkig was dat haar dochters broeken gingen dragen. Dat probleem werd voor haar later nog moeilijker toen er broeken kwamen met de rits rechtvoor in plaats van opzij. Maar ze draaide geleidelijk bij.
Ali was gesteld op 'netjes', op stijl. Dat kwam tot uiting in haar kleren, de manier waarop ze haar huis/kamer inrichtte, de tafel dekte, enz.
Gerard moet denken aan een interview in Opzij (juni 1996) waarin Harmke Pijpers (De gehaaide dame van de VPRO) de volgende uitspraken doet.
1. Zij doet altijd lippenstift op. Op een keer, na een late vergadering, stiftte ze -voordat ze opstapten- nog even haar lippen. Een collega vroeg: waar ga je nou nog naartoe? Nergens, ik ga naar huis. Waarom doe je dan je lippen? Gewoon, zoals ieder ander zijn veters strikt, zo doe ik mijn lippen.
2. Ik ben ervan overtuigd dat het niets te maken heeft met willen behagen, ja, behagen van jezelf. ... Oude vrouwen die nog iets van zichzelf maken, dat is een kwestie van overleven, als je daar nog trek in hebt en dat de moeite waard vindt.
En ze probeerde -tot het laatst- zoveel mogelijk zelf haar eigen leven vorm en inhoud te geven. In hetzelfde artikel vertelt Harmke Pijpers over een engelse documentaire waarin een oude dame een hoofdrol speelt.
3. Even later zie je de oude dame met zo'n kekke zonnehoed op in zo'n schokkerig elektrisch invalidenwagentje - want ze kon niet meer zelf lopen - een rondje door de tuin maken. Ze werd op de rug gefilmd en wat zag ik? Een heel mager, uitgemergeld armpje kwam uit die stoel en verwijderde een uitgebloeide roos. Dat was voor mij een moment van herkenning. Ik dacht: als je dat nog doet, ook al kun je bijna niets meer, dat betekent dat je nog wilt. Je grijpt nog, je regelt dingen.
In vroege ochtend van vrijdag 12 juli 1996 voorafgaand aan de operatie (amputatie)
1. De Here zal wel uitkomst geven
2. Ik zal met U zijn alle dagen
3. 'k Zal gedenken hoe voor dezen mij de Heer heeft gunst bewezen
4. Het is een wonder dat ik nog leef. De laatste jaren waren een toegift.
5. 'k Blijf hopen op een wonder.
6. I.v.m. komende operatie/amputatie: Als 't niet lukt, dan wil God 't. Dan ga ik naar vader.
7. Ondanks de ernst van de situatie maakt Moeder nog grappen. Ze wil het gehoorapparaat in haar oor hebben. "Als ze dan proberen me onder narcose te krijgen dan hoor ik alles." Als de batterijtjes op blijken te zijn zegt ze tegen Gerard: Dan moet je nog even naar HOREN om batterijtjes te halen.
Op de avond van zondag 14 juli 1996 (situatie is volgens chirurg zorgelijk). Moeder vertelt over haar leven.
1. Vader Dulfer zei in Ede tegen Moeder bij weggaan van G&L&D voor afreis naar Indonesie (1971): Ik had zo gehoopt dat ik dat jongetje zou zien opgroeien en nu nemen ze hem mee. (Hij had Gerard/Jaap/Yke niet zien opgroeien).
2. Na kennismakingsbezoek van Alice in Alkmaar kwam ze in tranen in Amsterdam terug. Vader en Moeder stapten meteen in de auto. Moeder was heel boos. Alkmaar bood excuses aan. Het is een hele goede relatie met Alkmaar geworden. Ze bellen Moeder regelmatig op om te horen hoe het gaat en komen langs. 3. Bezoek van Marieke en later Marianne (die beiden meer over Alice wilden weten) heeft haar zeer ontroerd.
4. Moeder moest als regionaal propagandiste van de M.V. een grote openluchtvergadering (inclusief veel dominees) sluiten. Ze zag er heel erg tegenop en bad "Here, help me een handje." Dat gebeurde: het begon te regenen.
UITSPRAAK van Riek Uijttenbogaart (voorjaar 1996) over moeder Dulfer na operatie: TUSSEN VECHTEN EN AANVAARDEN
UITSPRAAK JANUARI 1998: De geest wordt wat warrelig.
In diezelfde tijd sprak ze over 'televisieknijper' als ze de afstandsbediening van de TV bedoelde.
UITSPRAAK 25/2/1998?: Ik ben dankbaar dat ik een goede band met de kinderen heb.
Vriendinnen en vrienden
Dits en Frits Leene 1939
Mien Delgman (21-9-1908)
Neven en nichten
Janny Ploeg en Jo Ratelband trouwden op 28 januari 1937 in Amsterdam (zie trouwkaart).
Hun zoon Johannes Bernardus werd geboren op 19 januari 1938 (zie kaartje). Overleden op 22 januari 1938 (zie kaartje).
Riek Ploeg en Jan Spaans trouwden op 18 juni 1936 te Amsterdam (zie trouwkaart). Een jaar eerder hadden ze zich verloofd (zie kaartje). Ze woonden Gibraltarstraat 58hs te Amsterdam. Riek was verloskundige. Hun zoon Jan Melis werd geboren op 8 juli 1938 (zie kaartje).
Dochter Aldina Zwaantina werd geboren op 4 maart 1941 (zie kaartje).
Koos Ploeg verloofde zich op 22 mei 1939 met Wim Smit (zie kaartje).
School/opleiding
4? jaar Lagere school; Koningin Wilhelmina School (School met den Bijbel), Amsterdam-Watergraafsmeer. Ze verlaat de school eind maart 1920 (zie getuigschrift)
4 jaar ULO in Amsterdam??
4 jaar Kweekschool in Amsterdam
1927 Akte van Bekwaamheid als Onderwijzeres van de Gereformeerde Kweekschool, Kerkstraat 107, Amsterdam, inclusief de Aantekening 'Nuttige handwerken voor meisjes'.
1926 zwemdiploma van Amsterdamsche Zwembond
1931 Akte van Bekwaamheid voor School- en Huishoudonderwijs in Handenarbeid
15/10/1932 - 2/6/1934 cursus voor voortgezette vakstudie van leerkrachten aan scholen voor zwakzinnigen (studiecursus voor het B.L.O.)
1934 Getuigschrift voor Spreekonderwijs van de Vereeniging voor Logopaedie en Phoniatrie.
UITSPRAAK MOEDER DULFER JANUARI 1998: Vanuit 's Herenloo ging ik om de week naar Amsterdam (voor colleges bij professor Jan Waterink) en Den Haag voor bijscholing
Loopbaan
In kader van opleiding Kweekschool 1 jaar 'gekweekt' op de Wilhelminaschool in Watersgraafsmeer.
1928 - 1930 gewoond in gemeente Oostburg, die haar bij vertrek een getuigschrift van Zedelijk Gedrag verschaft (kosten f 0,30).
16 mei 1928 - 1 september 1930: Onderwijzeres aan de Christelijke School (School met den Bijbel), uitgaande van de Vereeniging "Immanuel" te Oostburg (zie afspraken met bestuur). Het jaarsalaris bedroeg f 1294 bruto (zie berekening). Per 1 september 1930 krijgt ze eervol ontslag. Vanaf 16 mei 1928 kwam ze als onderwijzeres in vaste dienst.
1 september 1930 - 25 januari 1939 Onderwijzeres aan School met den Bijbel 's-HeerenLoo te Ermelo, uitgaande van de Vereniging tot Opvoeding en Verpleging van Idioten en Achterlijke Kinderen (gevestigd te Utrecht). Jaarsalaris f 1562. De einddatum van de arbeidsovereenkomst (eervol ontslag) is haar trouwdatum. In 1938 had haar a.s. schoonvader, Hendrik Dulfer, bij Mr J.J.Hangelbroek, secretaris van de Unie (van Scholen met de Bijbel) en de Schoolraad informatie ingewonnen over haar pensioenrechten en de zinsneden die het bestuur van haar school in de ontslagbrief moet opnemen om dit recht op pensioen veilig te stellen.
Let op: Volgens de wet mochten vrouwen bij huwelijk hun baan niet behouden. Getrouwde vrouwen waren handelingsonbekwaam.
Woonplekken in Ermelo:
* ??
* Burgemeester Vitringalaan 119 (februari -september 1933?)
* Grint- en Rijksstraatweg 77 (september 1933 - december 1935?)
* Stationsstraat 23 (1936)